“ Zannetme , Dinle !”

Kişisel ilişkilerde , pazarlama , müzakere ve yönetimdeki en etkin yetenek DİNLEMEK tir .

Başarılı ve sürdürülebilir bir ilişki için dikkatli ve etkin dinlemek gereklidir. Oysa ki yöneticiler için yayınlanan yönetim dergi , kitap ve benzeri yayınlarda “Dinleme “ ye ayrılan payın sadece %1,5  olduğunu öğrenmek , bu konudaki eksiğimizin büyüklüğüne işaret etmektedir .

İletişimin 4 unsurundan( Okuma , yazma , konuşma ve dinleme )  biri olan dinleme, hak ettiği dikkati ve önemi görmemektedir .

Bize okumayı , yazmayı profesyonel eğitimciler öğretti . Konuşmayı öğrenirken de ailede herkes seferber oldu . Fakat hiç kimse etkin dinlemenin nasıl olacağını öğretmedi . Karşımızdakine “ Sus , dinle “ demenin , iletişime katkısı olmadığını önce aile içinde çocuklarımızdan , işletmede de çalışanlarımızdan aldığımız/alamadığımız geri dönüşlerden öğrendik .

 

ABD de yapılan araştırmalar işimizi yaparken vaktimizin %50-60 ını bir şeyler dinledikle geçirdiğimizi  göstermektedir .

İhtiyaçlarımızdan ilki , fiziksel yaşamı sürdürme isteği . Sonra , Psikolojik İhtiyaçlar :

• Anlaşılmak
• Onaylanmak
• Takdir edilmek gelmektedir .

İnsanları dikkatle , empatiyle dinlemek , onlara verebileceğimiz en güzel hediyedir . Böylece birlikte çalıştığımız ve yaşadığımız insanların yaşamsal ihtiyaçlarından birini de karşılamış oluruz .

Etkin Dinleme , iletişimin üzerine inşa edildiği temellerdir . Etkin dinleyerek ve model oluşturarak kendi dinleme etkinliğinizle beraber karşınızdakinin dinleme etkinliğini de geliştirebilirsiniz

  Aşağıda etkin dinleme için neler yapılıp yapılmayacağı verilmiştir.

- Kendin ol , insanlar içten olmayan tutum ve davranışları kolayca anlar .

Etkin Dinleyici .

• - Açıklık için soruşturur
• - Dinlediklerinden bir hikaye , dile getirilmeyen duyguyu bulur
• - Empati kurar
• - Dinlediklerini kolayca özetlerler
• - Dinlerken çevredekidikkat dağıtıcılarının etkili olmasına izin vermezler
• -Karşısındakine uygun sorular sorarak detayların anlaşılmasına yardımcı olur
• - Karşısındakine bakar , ama ona gözünü dikmez
• - Başlarını yavaşça sallayarak ve hafif bir gülümsemeylekonuşmaya teşvik eder
• - Nasıl yardımcı olabileceklerini sorarlar
• - Beden dilinin farkına varır ve kontrol ederler ( gezinmez , ayaklarını sallamazve  ellerinde bir şeylerle oynamazlar )

Etkin dinleyici şunları yapmaz .

• - Söz kesmez
• - Hemen karşılık vermez
• - Konuşma arasında sözü toparlamaya başlamaz
• -Konuşmanın tamamını dinlemeden sonuca ulaşmaya çalışmaz
• - Konuşanı yargılamaz
• -Sorunu erkenden çözmeye çalışmaz
• -Toplantı konuşma sırasında , telefonla konuşmaz kesintilere izin vermez

YARGILAMADAN DİNLEYİN

İletişimin ilk ve önemli bir adımı önündeki en büyük engellerden biri “ Yargısız Dinleme” yi bilmemektir . İnsanlar  , kendilerini dinleyecek ve anlayacak  birine gereksinim duyarlar. Yargılamadan dinlemek  bu ihtiyacı karşılar  . Kendi duygu ve düşüncelerinin gölgesinde kalmadan mesajın tamamını dinlemek ve anlamak iletişimi ve aramızdaki bağları güçlendirecektir. Yargılamadan dinlemek , savunmaya geçmeden dinlemektir . Bunun için :

• Konuşanındünya görüşünü – değer ve inançlarını – dinle ve anla
• Kendini onun yerine koy
• Konuşanı tehdit etmeyen , onunla çatışmayan tutum takın , böylece insanlarsize açılacak ve kişisel bilgilerini anlatacak kadar  güvensinler. Bunu sağlamak için siz kişisel bilgiler vererek başlayabilirsiniz .  Benzer konuda başınızdan geçenleri hatırlayın . Siz ne yaptınız?
• Güven duygusu , açıklık , samimiyet ve ilişkide derinlik sağlar . Samimi konuşma bundan sonra kolayca devam eder . Güven duygusu , motorlarda sistemin rahat ve sarsıntısız çalışmasını ve sürtünmeyi azaltan yağlama sistemine benzer , ilişkilerin sürekliliğini ve dinlemenin etkinliğini arttırır..
• Tepkilerinizi farklılaştırınız, dinlemeyi monoton bir süreç olmasını önleyin
• Samimi ilgi göster onu umursadığınızı , içten ilgi gösterdiğinizi belli edin . “ Ne kadar umursadığını bilene kadar , ne kadar bildiğin umurumda değil “ Zig Ziglar
• Niçin sorusundan sakın ! Ne ? Nasıl ? Sorularını sor .
• Meydan okuyan soru sorma . Açıkça yönlendirici sorular sorma
• Hedefler ! Konuşanın ihtiyaçlarını anlayın . Bu konuşmanın gerçek amacı nedir ? Bazen karşınızdaki sadece konuşmak ihtiyacındadır .

 “ÖNCE ANLAMAYA ÇALIŞ , SONRA ANLAŞILMAYA “ S. Covey

“ Birini etkilemek istiyorsanız önce onu dinlemeniz gerekiyor. “

• Dinlemekteknikleri uygulamaktan ibaret değildir .Etkin Dinlemek için , yalnızca doğru teknikleri uygulamak yetmez . Tavrınız ve tutumunuz çok önemli , DOĞAL OLMALISINIZ.
• Başkalarını anlamak ; Kendi özel dünyamızı onlara yansıtmak değildir .
• Kendi gözlüklerinizi başkalarına takarak bakmalarını sağlamak değildir .

Karşınızdakinin duygu ve düşüncelerini KABUL etmek , ikna olmak , onları onaylamak  , onlara katılmak ve hak  vermek değildir . Davranış ve görüşlerini ONAYLAMAMA özgürlüğünüz yine sizindir .  Anlatılan gerçek ve samimi ise kabul edebilirsiniz ancak hak vermek zorunda değilsiniz . Evet veya hayır diyebilirsiniz . Söyleyecek sözünüz var kendi fikirlerinizi ortaya koyabilirsiniz . İlk başta insana çelişki gibi gelen bu durum üzerinde düşünmeye başlayınca “ Evet , söyledikleri gerçek şeyler , ancak benim görüş ve inançlarım bu durum veya davranışı onaylamıyor “ diyebiliriz .

Karakteriniz sürekli yayındadır . Gizli ve açık mesajlar etrafa ulaşır . Öfkeliysen , savunmadaysan , suçlulukla , korkuyorsan etkiniz çok azalır .

ETKİN DİNLEME

Eski paradigma :

• ÖNCE BENİ ANLAYIN , ÖNCE ANLAŞILMAK İSTİYORUM
• Yeni Paradigma :
• ÖNCE ANLAMAYA ÇALIŞ

ETKİN DİNLEME

• Neden beni dinlemiyor ?
• BİRİNİ ANLAMAK İÇİN “ SİZİN ONU DİNLEMENİZ GEREKİR “

EMPATİyle dinlemek  , uygulayabileceğimiz tekniklerden ötesi ve fazlasıdır . Konuşanın değer yargılarını kavramaktır .

ETKİN DİNLEME

EMPATİ NEDİR ?

Empati , Sempati değildir ….

Sempati , anlaşma ve sizin vardığınız yargıdır . Uygun düşen karşılık .

ETKİN DİNLEME

EMPATİ : Karşınızdaki ile aynı fikirde olmak değildir .

EMPATİ : Onu tam anlamıyla , derinlemesine hem duygusal hem zihinsel olarak anlamanızdır .

EMPATİ : karşınızdakinin  , yüreğindeki ve zihnindeki gerçekliği görmektir . O insanın ruhunun derin mesajını kavramaktır .

ETKİN DİNLEME

İletişimi Söndüren Karşılıklar :

• Değerlendirmek ; Kabul , Red
• Yoklamak ; Kendi değer ölçülerimize göre sorularsorarız
• Önermek ; Kendi deneyim ve geçmişimize göre fikir veririz
• Yorumlamak ; Onların amaç ve davranışlarını , kendi amaç ve davranışlarımıza göre açıklamaya çalışmak

Etkin Olmayan Dinleyici :

1. Dinleyici  bir var – bir yok ( Aklı gezen )
2. Duygusal dinleyici ( Duyguları aklının önünde )
3. Duyan fakat dinlemeyen dinleyici  ( Çok bilmiş )
4. Hayalci ( Gündüz rüya görenler )
5. Bu benim için çok karmaşık ( Bu beni aşar )
6. Uysal ( Utangaç , iletişime katkıda bulunmaz, soru soramaz )
7. Tartışmacı ( Kendi inancının dışındaki her şeye itiraz eden)
8. Hata yakalayan ( Kalite kontrolcü. Benden kaçmaz!!! )
9. Not tutmaktan dinlemeyen ( Gayretkeş )

LİDERLİK VE ETKİN DİNLEME

LİDERLER :

• Konuşanın gözüne bakarak , dikkatini yoğunlaştırır
• Konuşanın ne demek istediğinden emin olmak için gerekli yerlerde tekrarlar yapar
• Dinlediğini üçüncü bir kişiye , net ve doğru bir biçimde aktarabilir
• Peşin hükümsüz dinlemeye başlar , duygusallığa ve savunma durumuna düşmez